20 marca br. spotkaliśmy się w Tomaszowie Mazowieckim z tamtejszymi seniorami, aby porozmawiać o sporządzaniu testamentów i uwzględnianiu w nich organizacji pozarządowych.
W wykładzie uczestniczyła mec. Izabella Łaba-Waszczykowska z Łodzi, która odpowiadała na pytanie uczestników spotkania. Te dotyczyły najczęściej zachowku, wydziedziczenia oraz podatku od spadku. Słuchaczy interesowało również, dlaczego lepiej jest sporządzić testament notarialny niż własnoręczny.
Jak podkreślała prawniczka, zachowek należy się wyłącznie najbliższym członkom rodziny, takim jak rodzice, dzieci, wnuki oraz małżonek. Inne osoby, takie jak rodzeństwo czy wujostwo, nie są uprawnieni do zachowku.
Mec.Łaba-Waszczykowska tłumaczyła ponadto, że wydziedziczyć kogoś można wyłącznie w testamencie. I muszą być ku temu szczególne przesłanki, które uregulowane są w Kodekście cywilnym. Podstawy wydziedziczenia są następujące:
1) uporczywe postępowanie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego wbrew woli spadkodawcy.
2) dopuszczenie się przez spadkobiercę względem testatora umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu, wolności albo rażącej obrazy czci.
3) Uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych względem testatora przez spadkobiercę.
Odnosząc się do pytania dotyczącego podatku od spadku, prawniczka przypomniała, że osoby zaliczane do I grupy spadkowej będą zwolnione z podatku tylko wówczas, jeśli zgłoszą fakt otrzymania spadku właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
W kwestii dotyczącej rodzaju testamentu, który jest najkorzystniejszy z punktu widzenia woli spadkodawcy, mec. Łaba-Waszczykowska tłumaczyła, że jest nim testament notarialny. To ten dokument jest najrzadziej podważany przez niezadowolonych spadkobierców. Prawnik bowiem, przed sporządzeniem testamentu, musi sprawdzić tożsamość przyszłego testatora, zbadać, czy osoba pragnąca napisać ten dokument jest świadoma, nie pozostaje pod wpływem leków ani środków odurzających oraz czy dobrowolnie chce wyrazić w testamencie swoją wolę. W przypadku testamentu własnoręcznego, napisanego w domu, zachodzi większe ryzyko, że po śmierci spadkodawcy osoby niezadowolone z treści testamentu będą próbowały podważyć na różne sposoby jego ważność.