Długi spadkowe – czym są i co z nimi począć?

CO DZIEDZICZĄ PO MNIE SPADKOBIERCY?

Pamiętaj, że nasi najbliżsi dziedziczą po Tobie nie tylko majątek, ale także długi. Jeśli posiadasz jakieś zobowiązania (np. kredyty, pożyczki, karty kredytowe na minusie), koniecznie poinformuj o tym swoich potencjalnych spadkobierców i wspólnie zastanówcie się, co z tym zrobić. Być może jeszcze za życia będzie można problem rozwiązać, a przynajmniej go zminimalizować.

Przeczytaj: Dlaczego lepiej sporządzić testament u notariusza niż napisać go w domowym zaciszu.

NIE ZAWSZE MOŻNA POROZMAWIAĆ

Oczywiście nie zawsze rozmowa z najbliższymi jest możliwa – czasami zadłużamy się, aby to właśnie ich wesprzeć, albo jesteśmy zmuszeni zaciągnąć kredyt lub wziąć pożyczkę, ponieważ nie możemy liczyć na pomoc rodziny. Jeśli jednak Twoje relacje z przyszłymi spadkobiercami układają się pomyślnie, istnieje kilka sposobów, aby zabezpieczyć ich przed długami spadkowymi, niezależnie od tego, czy chcesz napisać testament. Jeśli jesteś mocno zadłużony, być może warto również zasięgnąć porady prawnej u adwokata lub radcy prawnego.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ JEDYNIE DO WARTOŚCI SPADKU

Zgodnie z polskimi przepisami, spadkobiercy nabywają spadek z tzw. dobrodziejstwem inwentarza, czyli odpowiadają za długi spadkodawcy jedynie do wartości spadku. Dzieje się tak wówczas, jeśli po śmierci bliskiej osoby spadkobiercy nie złożą oświadczenia o sposobie nabycia spadku. Wówczas zakłada się, że dziedziczą właśnie z dobrodziejstwem inwentarza, a takie domniemanie działa dopiero po 6 miesiącach od dnia, w którym dowiedzieli się, że są spadkobiercami.

SPADEK WPROST – UNIKAM!

Jeżeli zależy im natomiast na wcześniejszym przyjęciu spadku, powinni złożyć w sądzie albo u notariusza oświadczenie o przyjęciu spadku wprost albo z dobrodziejstwem inwentarza. Tego pierwszego sposobu jednak nie zalecamy. W takim przypadku bowiem odpowiedzialność za długi nie jest ograniczona i spadkobiercy odpowiadają za wszystkie zobowiązania zmarłego.

JAKIE ROZWIĄZANIE JEST NAJLEPSZE?

Lepszym rozwiązaniem jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Wówczas ich odpowiedzialność będzie ograniczona do wartości majątku, który odziedziczą. Dla przykładu, jeśli zmarły pozostawił dług w wysokości 50 000 zł oraz majątek (np. samochód i oszczędności) o wartości 23 000 zł – spadkobiercy odpowiadać będą tylko do kwoty 23 000 zł. Nie oznacza to jednak, że wierzyciele będą mogli zabrać im tylko to, co nabyli w spadku, tj. samochód i gotówkę zmarłego. Wierzyciele będą mogli domagać się spłaty długu z całego majątku spadkobierców (a więc z ich pensji, renty, emerytury itp.), a ograniczenie odpowiedzialności odnosi się jedynie do rachunkowej wartości spadku.

JAK SKUTECZNIE OGRANICZYĆ SWOJĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ?

Aby skutecznie ograniczyć swoją odpowiedzialność, spadkobiercy powinni sporządzić i zgłosić w sądzie lub u notariusza tzw. wykaz inwentarza (ujawnia się w nim przedmioty należące do spadku i przedmioty zapisów windykacyjnych wraz z podaniem ich wartości według stanu i cen z momentu otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku), albo zlecić sporządzenie przez komornika tzw. spisu inwentarza. Takie rozwiązanie jest szczególnie istotne, jeśli nie wiadomo, jaka jest wartość długów pozostawionych przez zmarłego. Dlatego, z myślą o przyszłych spadkobiercach, raz jeszcze zachęcamy, aby (w miarę możliwości) poinformować ich o wszystkich długach, które posiadamy.

CO, JEŚLI JEST KILKU SPADKOBIERCÓW?

Ważne! Jeśli spadek nabyło kilku spadkobierców, do czasu przeprowadzenia działu spadku, a więc do momentu, kiedy zostanie ustalone, które z przedmiotów należących do spadku staną się własnością konkretnego spadkobiercy (można to zrobić sądownie, albo umownie przed notariuszem), wszyscy spadkobiercy odpowiadają solidarnie za długi spadkowe. W praktyce oznacza to, że wierzyciel może wyegzekwować cały dług tylko od jednego spadkobiercy (bo zamiast domagać się spłaty zadłużenia częściowo od jednego, częściowo od drugiego i jeszcze trochę od trzeciego, wygodniej jest mu wyegzekwować całą kwotę tylko od jednej osoby). Temu zaś spadkobiercy przysługuje tzw. roszczenie regresowe do pozostałych (czyli ma prawo domagać się od reszty spadkobierców, aby oddali mu część kwoty, którą oni powinni zapłacić i która odpowiada wielkości ich udziałów w spadku).

Obejrzyj: Webinar z Sędzią Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieście Grzegorzem Kurdzielem, który z niezwykłą otwartością i jasnością opowiada o postępowaniu spadkowym na sali sądowej.

POBIERZ BEZPŁATNY INFORMATOR TESTAMENTOWY

Jeśli nie podjąłeś jeszcze decyzji i sporządzenie testamentu jeszcze przed Tobą, zachęcamy do pobrania bezpłatnego informatora testamentowego, z którego dowiesz się, jak bezpiecznie sporządzić ten dokument i mieć pewność, że gdy Ciebie zabraknie, Twoja wola będzie uszanowana. Dlaczego warto sporządzić testament? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz tutaj.